13 stycznia 2021

STALKING – UPORCZYWE NĘKANIE

O stalkingu najczęściej mówi się wówczas, gdy przestępstwo to dotyczy znanych osobistości. Jednak należy pamiętać, że stalkingiem dotknięte są również inne osoby, które nie są osobami publicznymi.

Z tego względu postanowiłam wyjaśnić, kiedy tak na prawdę mamy do czynienia ze stalkingiem.  Nasz zespół jest gotowy wesprzeć Państwa zarówno jako obrońca oskarżonego jak pełnomocnik pokrzywdzonego.

Głównym przedmiotem ochrony jest szeroko rozumiana wolność, w aspekcie zarówno wolności „od czegoś” (od strachu, od nagabywania, od niechcianego towarzystwa innej osoby), jak i wolności „do czegoś” (przede wszystkim do zachowania swojej prywatności). Ubocznym przedmiotem ochrony zdają się tu być zdrowie człowieka (psychiczne, fizyczne), jego nietykalność cielesna, nienaruszalność korespondencji itp.

By zachowanie mogło być uznane za stalking, nękanie przez sprawcę musi być uporczywe, a zatem polegać na nieustannym oraz istotnym naruszaniu prywatności innej osoby oraz na wzbudzeniu w pokrzywdzonym uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia. Ustawodawca nie wymaga przy tym, aby zachowanie stalkera niosło ze sobą element agresji. Nadto prawnie irrelewantne jest w kontekście strony podmiotowej tego przestępstwa, czy czyn sprawcy powodowany jest żywionym do pokrzywdzonego uczuciem miłości, nienawiści, chęcią dokuczenia mu, złośliwością czy chęcią zemsty. Dla bytu tego przestępstwa nie ma znaczenia, czy sprawca ma zamiar wykonać swoje groźby. Decydujące jest tu subiektywne odczucie zagrożonego, które musi być oceniane w sposób zobiektywizowany. (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2013 r.III KK 417/13)

Należy zauważyć, że poszczególne zachowania sprawcy nie muszą same w sobie stanowić czynów zabronionych. Nie ma nic złego w wysłaniu komuś listu, SMS-a czy złożeniu wizyty. Problem zaczyna się w momencie, gdy np. listów czy SMS-ów pojawia się zdecydowanie za dużo (np. po kilkadziesiąt dziennie), a ich adresat tego sobie nie życzy. Oczywiście, może być również i tak, że już nawet jednostkowe zachowania sprawcy będą stanowiły naruszenie określonych przepisów prawa karnego czy prawa wykroczeń

Przeprowadzone badania empiryczne wskazują na bardzo dużą liczbę spraw z art. 190a k.k. (tylko w pierwszym roku obowiązywania tego przepisu zarejestrowano ponad 5000 takich spraw we wszystkich jednostkach prokuratury w Polsce). Badania pokazują, że najczęstszą przyczyną nękania jest niemożność pogodzenia się przez jedną ze stron związku (małżeństwa, konkubinatu) z rozstaniem się z dotychczasowym partnerem. Najczęściej nękanie trwa od 1 do 6 miesięcy (aczkolwiek nierzadkie są również przypadki nękań wieloletnich, niekiedy trwających nawet ponad 5 lat). Podstawowym sposobem nękania jest dzwonienie do kogoś (przy użyciu telefonu stacjonarnego lub komórkowego). Typowym oskarżonym jest niekarany mężczyzna w przedziale wiekowym między 22 a 40 lat, stanu wolnego, zazwyczaj pracujący, nieposiadający dzieci. W większości przypadków oskarżeni przyznają się do winy. W każdym przypadku sprawca zna się z pokrzywdzonym, a w większości przypadków byli oni ze sobą w bliskich związkach uczuciowych (62,5%). Typowym pokrzywdzonym jest kobieta (w znacznej części przypadków – młoda) (żródło: Mozgawa, Budyn-Kulik, Prawnokarne i kryminologiczne).

 

W przypadku, gdy potrzebują Państwo pomocy, porady prawnej, zapraszam do kontaktu.

 

Adwokat Małgorzata Pokrywka